SPL Mercury, all-black

Mercury to pierwszy masteringowy konwerter cyfrowo-analogowy wykorzystujący rewolucyjną technologię 120V. Urządzenie oferuje siedem cyfrowych wejść: 2xAES/EBU, 2xS/PDIF, 2xTOSLINK oraz port USB. Dodatkowo wejście AES2 umożliwia pracę w trybie DW (Dual-Wire). Każde z cyfrowych źródeł posiada dedykowane, podświetlany przycisk umożliwiający natychmiastowy wybór źródła oraz możliwość przeprowadzania szybkich porównań.

Konwerter DAC z DLP120

Analizując różnego typu konwertery DAC, pracownicy SPL doszli do wniosku, że większość innowacji odbywa się w doemenie cyfrowej, czego rezulatem może fakt, że wielu inżynierów projektujących sprzęt pro-audio wyrosło właśnie z tego środowiska, stosując przy tym pewne standardowe rozwiązania jeżeli chodzi o domenę analogową. Bazując na ponad 30-letnim doświadczeniu w zakresie analogowych konstrukcji, inżynierowie SPL odbierają te lekko przestarzałe układy jako nieefektywne, dalekie od perfekcji, czy krótko mówiąc nudne. Co zostało udowodnione w poprzedniej wersji urządzenia, innowacja w domenie analogowej przynosi doskonałe rezultaty. Wyjście chipu DAC jest filtrowane przy pomocy filtra dolnoprzepustowego. Ten stopień jest zazwyczaj zaprojektowany z tym samym referencyjnym woltażem, w jakim pracuje chip DAC, np. 5V. Warto się chwilę zastanowić nad tym, że pierwszy stopień jaki napotyka na swojej drodze fala audio ma tak znikomy headroom! A co w sytuacji zwiększenia napięcia aż do 120V?! Ta topologia przyświecała konstruktorom SPL. Dzięki temu filtr dolnoprzepustowy jest zasilany technologią VOLTAiR, bazującą na napięciu 120V rail. Przekłada się to na niesamowicie szeroki headroom i niczym nie poskromiony zakres dynamiki, dzięki czemu wchodząca fala dźwiękowa zaczyna wreszcie żyć, nie podlegając technicznym limitacjom. Dodatkowo znajdziemy tu stworzony na nowo moduł DLP120, czyli obwód ’Dual Low Pass‘ składający się z dwóch analogowych filtrów pracujących we wspomnianej technologii 120V. W zależności od rodzaju sygnału cyfrowego, sygnał analogowy przechodzi przez filtr PCM lub DSD, co przekłada się na powiększony zakres dynamiki. To po prostu brzmi!

Aksamitna konwersja

Na pokładzie Director Mk2 znajdziemy zupełnie nowy, cyfrowo-analogowy konwerter wyposażony w chip AK4490 Velvet Sound® DAC japońskiej firmy AKM. Konwerter umożliwia odtwarzanie PCM audio w częstotliwości aż do 768kHz z prędkością 32-bitów oraz odsłuch audio DSD do DSD4 lub DSD256, pobierając przy tym sygnał z 4 cyfrowych wejść: AES/EBU, USB, COAX i OPTICAL.

AES & DW

AES lub bardziej precyzyjnie AES3 lub AES/EBU to standard w jakim są przesyłane sygnały audio pomiędzy urządzeniami charakterystycznymi dla branży pro-audio. Wynaleziony przez Audio Engineering Society, może przenosić 2 zakodowane kanały PCM audio w częstotliwości próbkowania 192 kHz. Ten standard został zdefiniowany jako IEC 60958 Type I, ponieważ tego typu połączenia wykorzystują zbalansowane, 3-przewodnikowe, 110-ohm skrętkowe przewody ze złączami XLR. Jeżeli chodzi o tryb DW (Dual-Wire), w którym dwa złącza AES jack pracują razem, podwajając jednocześnie maksymalną częstotliwość próbkowania. Drugie wejście AES wykorzystuje z kolei dwa złącza XLR. Tryb DW pozwala połączyć konwerter z jakimkolwiek cyfrowym źródłem AES/EBU. Należy w tym celu wykorzystać symetryczne, trójdrożne kable XLR ‘twisted pair’ pracujące z opornością 110Ohm.

Coaxial

Znanym dobrze z rynku konsumenckiego i będącym wariantem AES standardem jest S/P-DIF (Sony/Phillips Digital Interface). Używany na całym świecie do łączenia ze sobą urządzeń audio, szczególnie sprawdza się w przypadku cyfrowego wyjścia odtwarzacza CD. Złącze wykorzystywane w tym standardzie nazywane jest koaksjalnym, i tak jak w przypadku AES, może przenosić 2 zakodowane kanałów PCM audio w częstotliwości próbkowania 192 kHz. Ten standard został zdefiniowany jako IEC 60958 Type II, ze względu na wykorzystywane pojedynczo zakończone, 2-przewodnikowe, 75-ohm koaksjalne kable zakończone złączami RCA.

Optical

Połączenia Optical Type II wykorzystują optyczne włókno zakończone złączami F05 i są często określane jako TOSLINK, co pochodzi od marki Toshiba, która wprowadziła ten standard do użytku. Tego typu połączenia są również często spotykane w konsumenckim rynku audio i podobnie jak AES i Coaxial, zapewniają przesył 2 zakodowanych kanałów PCM audio w częstotliwości próbkowania 192 kHz. Inżynierowie SPL zalecają zwrócenie uwagi na jakość używanych kabli optycznych – niestety te tańsze, wykorzystujące plastikowe włókna optyczne i zapewniające próbkowanie na poziomie 176.4kHz/192kHz mogą powodować błędy w transmisji. Stąd zalecane jest użycie profesjonalnego kabla optycznego wykonanego z prawdziwego włókna.

USB

Najbardziej interesującym wejściem jest port USB, który służy do połączenia z komputerem. Director Mk2 umożliwia transfer PCM z częstotliwością próbkowania aż do 768 kHz oraz transmisję DSD do formatu DSD4, znanego również pod nazwą DSD256, określającą transmisję 256 razy większą od częstotliwości próbkowania płyty kompaktowej, czyli 44.1 kHz. Używając Director Mk2 w środowisku Windows, należy zainstalować darmowy ‘driver’, umożliwiający odtwarzanie plików audio w wyższej rozdzielczości niż 44.1 kHz czy 48 kHz. Podczas korzystania z komputera Mac nie jest to konieczne, ponieważ sprzęt firmy Apple standardowo współpracuje z protokołem USB 2 o częstotliwości próbkowania 768 kHz.

DSD przez USB

Odtwarzanie niekodowanych danych DSD bezpośrednio z komputera jest możliwe wyłącznie z poziomu portu USB. Niektóre z programowych odtwarzaczy, np. Audirvana Plus (Mac), Channel D Pure Music (Mac), J River Media Center (Mac/PC), Signalyst (PC), Foobar2000 (PC) czy JPlay (PC) umożliwiają odsłuch DSD. Specyfikacja złącza USB Audio 2.0 definiuje różne formaty dla sygnałów PCM, ale nie definiuje tych przesyłanych w formacie DSD. W 2012 roku reprezentanci różnych firm i instytucji wynaleźli wspólny standard znany jako „DSD over PCM” lub w skrócie „DoP”. Umożliwia on wykrywanie sygnałów DSD audio w ramach PCM, zgodnych ze specyfikacją protokołu USB. Odtwarzacze SACD czy BluRay zazwyczaj nie odtwarzają strumieniowania DSD ze względu na powody związane z prawami autorskimi. Oznacza to, że tego typu odtwarzacz może być podłączony do jednego wyjścia analogowego, np. konsolety masteringowej SPL DMC.

PCM & DSD

Modulacja PCM (pulse-code modulation) to metoda odkodowywania sygnałów analogowych, standardowo wykorzystywanych dla niezkompresowanego audio. Jest najczęściej spotykaną formą cyfrowego audio, odsłuchiwanego z poziomu komputera, płyty CD czy wykorzystywaną w telefonii cyfrowej oraz innych cyfrowych aplikacjach audio. DSD (Direct-Stream Digital) to z kolei wynalezione przez firmy Sony i Philips strumieniowanie dla stworzonej wspólnie technologii SACD (Super Audio CD), która miała stać się następcą tradycyjnych kompaktów, również wynalezionych przez te firmy kilkadziesiąt lat temu. Ponieważ PCM oraz DSD są formatami cyfrowymi, istnieją również inne sposoby odtwarzania muzyki w wysokiej rozdzielczości, czego przykładem są portale udostępniające tego typu strumieniowanie: HD Tracks, Qobuz, HIGHRESAUDIO, primephonic, HDMusicStore, Bleep, Cybele, Gimell, HD-Klassik, 7 Digital i inne. Transmisja DSD różni się fundamentalnie od tej dobrze znanej, konwencjonalnej transmisji PCM, w której amplituda sygnału analogowego jest samplowana regularnie w niezmiennych interwałach, a każda próbka jest kwantyzowana do najbliższej wartości w zakresie cyfrowych kroków, to DSD zapamiętuje sekwencję wartości jedno-bitowych przed zaaplikowaniem procesu, który konwertuje sygnał do standardu PCM. Strumień PCM posiada dwie podstawowe właściwości, które determinują jakość strumienia wobec oryginalnego sygnału analogowego – częstotliwość próbkowania, która jest wielokrotnie wyższa od pobieranych próbek oraz głębokość bitów, określająca ilość możliwych cyfrowych wartości, które mogą zostac użyte do reprezentowania każdej próbki. W Director Mk2, sygnał PCM audio umożliwia częstotliwość próbkowania na poziomie 768 kHz (16 razy więcej niz 48 kHz) oraz rozdzielczość do 32-bitów. W metodzie DSD, jakość audio jest determinowana przez wartość jedno-bitowego strumienia. Director Mk2 umożliwia podwojoną wartość DSD, znaną również jako DSD2 lub DSD128. Tradycyjne DSD równa się rozdzielczości SACD/BluRay i nazywane jest DSD1 lub DSD64, ze względu na częstotliwość próbkowania 64-krotną tej znanej z CD (44.1 kHz), a dokładnie 2.8224MHz. DSD4 sampluje na poziomie 11,2896 MHz, czyli czterokrotnie wyższym niż wartość SACD/BluRay. Tę metodę odkodowywania dźwięku nazywa się również DSD256, ponieważ częstotliwość próbkowania jest 256 razy wyższa, niż ta znana z płyt CD. Przewaga sygnału DSD jest proporcjonalna jakości do sygnału oryginalnego. DSD wykorzystuje techniki kształtowania szumu w celu przsunięcia szumu kwantyzacji w stronę niesłyszalnych częstotliwości ultrasonicznych. W teorii, wymaga to wyłacznie użycia filtru niskoprzepustowego, w celu zrekonstruowania oryginalnej analogowej fali dźwiękowej. W praktyce jest to o wiele trudniejsze, ponieważ jedno-bitowy sygnał nie może być poddany właściwemu procesowi ditheringu – większość nowoczesnych konwerterów sigma-delta, podobnie jak sekcja DAC w Director Mk2, są multi-bitowe. Ponieważ w środowisku jedno-bitowym niezmiernie trudno jest przeprowadzać operacje DSP (korekcję, balans, kompresję) oraz przez fakt, że większość współczesnych rockowych, czy popowych produkcji polega w dużej mierze na technikach nagrywania wielościeżkowego, korzystając przy tym z urządzeń PCM, takich jak Pro Tools, Nuendo, Cubase, czy Logic, nie wspominając już o tym, że większość ściąganego materiału w jakości SACD, czy DSD, jest miksowana w PCM (lub miksowana analogowo i rejestrowana w PCM), a następnie konwertowana do DSD podczas masteingu, jest aktualnie raczej rzadkością znalezienie płyty nagranej wielościeżkowo, a jednocześnie zmiksowanej w całości w domenie analogowej.

Potencjometr głośności

Strona analogowa konwertera Mercury udostępnia standardowe wyjście stereofoniczne, które może być skalibrowane dla każdego z obecnie używanych poziomów referencyjnych, jak i do innego wyjścia stereofonicznego wykorzystującego obrotowy potencjometr poziomu głośności. Dzięki temu Mercury może być również użyty jako pełnoprawny kontroler odsłuchu w studiu Głośność urządzenia jest kontrolowana w domenie analogowej, ponieważ w sytuacji kiedy ten parametr jest zintegrowany z chipem DAC, pełna rozdzielczość bitowa jest słyszalna tylko podczas odsłuchu z maksymalną głośnością. W praktyce rzadko się zdarza żeby ktoś słuchał materiału tak głośno, przez co odsłuch jest nieco gorszy ze względu na niższą rozdzielczość. Mediana podczas odsłuchu to jakieś 30dB poniżej maksymalnego poziomu (0dBfs), a przy każdym obniżeniu głośności o 6dB, rozdzielczość zmniejsza się o jeden bit, więc taki odsłuch charakteryzuje się gorszą rozdzielczością o 5dB. To wyliczenie pokazuje, że słuchanie z wykorzystaniem technologii 'high-resolution’ mija się trochę z celem. I tu na ratunek przychodzi analogowa kontrola głośności, zapewniająca odsłuch w pełnej rozdzielczości, niezależnie od poziomu tego parametru. Sama kontrola odbywa się za pomocą doskonale wyważonego potencjometra ALPS RK27 “Big Blue”, który w pełni kontroluje stopień głośności, zapewniany przez autorską technologię firmy SPL – VOLTAiR 120V

Poziom referencyjny 0dBfs

Przytrzymując przycisk 'Sync’ dłużej niż przez dwie sekundy, wyświetlacz konwertera przechodzi w tryb 0dBfs. Umożliwia to zdefiniowanie analogowego poziomu pełnej skali sygnału cyfrowego (0dBfs = 0dB pełnej skali). Mercury jest kompatybilny ze wszystkimi obecnie używanymi poziomami referencyjnymi, poczynając od 0dBfs = 14dBu, a następnie przez 15, 16, 17, 18, 20, 22 aż do 24dBu.

SPECYFIKACJA TECHNICZNA:

Sekcja ANALOGOWA

Maks. poziom wyjściowy : + 32,5 dBu
Poziomy referencyjne: 0dBFS = 14 dBu, 15 dBu, 16 dBu, 18 dBu, 20 dBu, 22 dBu, 24 dBu
Zakres dynamiki: 127,5 dB (analogowy); 120 dB (cyfrowy), 119dB (mierzony +24 dBu/0dBFS)
Impedancja wyjściowa: 100 Ohms (bal.)
Szum (A-ważony): -95 dBu
THD & N (@ +20dBu): -101 dB
Sekcja CYFROWA

Zakres dynamiki: 120 dBu
THD & N: -112 dB
Pobór mocy

0.7 Amp, 230V/50Hz, 17 Watt, 32 VA
0.14 Amp, 115V/60Hz, 17 Watt, 32 VA
Bezpieczniki

230V/50Hz: 0,5 Amp
115V/60Hz: 1 Amp
Wymiary

Standardowa, 19-calowa obudowa EIA/1U: 482 x 44 x 300 mm /
Waga: 4,8 kg