Szkoła muzyczna – wszystko, co musisz wiedzieć

Szkoła muzyczna to instytucja edukacyjna, która kształci dzieci, młodzież i dorosłych w zakresie gry na instrumentach muzycznych, śpiewu oraz teorii muzyki. W Polsce działają Państwowe Szkoły Muzyczne, jak również szkoły muzyczne prywatne. Co warto wiedzieć o jednych i drugich? Jak zostać uczniem szkoły muzycznej? Jakie są przedmioty w takiej placówce? Poznaj odpowiedzi na te i inne pytania w naszym artykule!

Szkoły muzyczne w Polsce – najważniejsze informacje

Szkoła muzyczna to instytucja, która kształci dzieci, młodzież i dorosłych na różnych poziomach zaawansowania – od podstaw do profesjonalizmu. Miejsca te oferują szerokie możliwości rozwoju artystycznego i technicznego. W Polsce funkcjonują zarówno Państwowe Szkoły Muzyczne, jak i placówki komercyjne, czyli prywatne szkoły muzyczne. Jeśli chodzi o te drugie, to niektóre oferują wszechstronną edukację, inne są wyspecjalizowane w określonym kierunku – np. śpiew, gra na gitarze, gra na pianinie itd. Państwowe Szkoły Muzyczne dzielą się natomiast na kilka rodzajów, w zależności od stopnia zaawansowania czy wieku uczniów – funkcjonują szkoły I stopnia, II stopnia oraz akademie muzyczne. Przedstawiamy ich charakterystykę i podpowiadamy, jakie warunki należy spełnić, aby zostać uczniem szkoły muzycznej.

Stopnie Państwowych Szkół Muzycznych

W Polsce system edukacji muzycznej opiera się na dwóch głównych stopniach:

• Szkoła Muzyczna I stopnia:

Dedykowana dzieciom i młodzieży, które rozpoczynają naukę gry na instrumencie. Nauka trwa od 4 do 6 lat, w zależności od wieku ucznia i wybranego cyklu kształcenia. Cykl 6-letni przeznaczony jest dla młodszych dzieci, natomiast cykl 4-letni dla starszych. W szkole I stopnia nauka skupia się na podstawach gry na wybranym przez dziecko instrumencie, jak i na zdobywaniu podstawowej wiedzy z zakresu teorii muzyki (m.in. kształcenie słuchu, rytmika). Uczniowie, którzy ukończą ten stopień, mogą rozpocząć naukę w szkole muzycznej II stopnia.

• Szkoła Muzyczna II stopnia:

Umożliwia kontynuację nauki na bardziej zaawansowanym poziomie – przez 6 lat w specjalizacji ogólnej lub 4 lata w specjalizacji wokalnej. Tutaj uczniowie wybierają już swój kierunek kształcenia – poznają zaawansowane techniki gry na wybranym instrumencie, ale też uczą się z zakresu teorii muzyki i przedmiotów związanych z kompozycją, dyrygenturą czy historią muzyki. Etap ten przygotowuje do dalszej edukacji muzycznej na poziomie Akademii Muzycznych.

• Szkoły wyższe, czyli Akademie Muzyczne

Akademie Muzyczne to szkoły wyższe, które oferują studia licencjackie, magisterskie oraz doktoranckie w różnych specjalizacjach muzycznych. Akademie zapewniają kształcenie na poziomie zawodowym. Ich ukończenie skutkuje uzyskaniem tytułu licencjata lub magistra w różnych dziedzinach muzycznych – m.in. instrumentalistyka, wokalistyka, kompozycja, dyrygentura, pedagogika muzyczna.

Jak zostać uczniem szkoły muzycznej?

W Szkole Muzycznej I stopnia proces rekrutacji zazwyczaj obejmuje przesłuchania wstępne, podczas których komisja weryfikuje predyspozycje muzyczne dziecka – m.in. słuch muzyczny, poczucie rytmu czy umiejętność intonacji. Kluczowy jest tu wiek kandydata – zazwyczaj uczniami mogą zostać dzieci w wieku 6-8 lat (na cykl nauczania 6-letni) lub 9-12 lat (na cykl nauczania 4-letni). W przypadku Szkoły Muzycznej II stopnia kandydaci muszą przedstawić świadectwo ukończenia szkoły muzycznej I stopnia, ale to nie wszystko – muszą również przystąpić do egzaminu wstępnego, który obejmuje grę na wybranym instrumencie lub śpiew oraz teorię muzyki. Egzaminy umożliwiają bowiem ocenę umiejętności technicznych i muzykalności kandydata. Aby zostać studentem Akademii Muzycznej, niezbędne jest ukończenie szkoły muzycznej II stopnia, a zatem są to studia dedykowane absolwentom szkół muzycznych. Oprócz tego niezbędne jest uzyskanie pozytywnych wyników z egzaminu maturalnego (obowiązkowe to język polski, matematyka oraz język obcy na poziomie podstawowym), a dodatkowo pożądane są np. historia, historia sztuki czy WOS, choć niektóre uczelnie punktują również inne egzaminy. Najważniejsze w procesie rekrutacji są jednak egzaminy wstępne, które oceniają przede wszystkim umiejętności muzyczne (np. gra na instrumencie, śpiew, kompozycja, teoria muzyki, słuch muzyczny) i to one stanowią podstawę do przyjęcia na studia.

Przedmioty podstawowe, klasy instrumentów – co musisz wiedzieć?

• Przedmioty podstawowe

W Państwowych Szkołach Muzycznych uczniowie realizują zarówno przedmioty ogólnomuzyczne, jak i te związane z nauką gry na instrumencie. Wśród przedmiotów podstawowych znajdują się: gra na instrumencie głównym (np. fortepian, skrzypce, gitara, trąbka), rytmika (w szkole I stopnia), kształcenie słuchu (zajęcia rozwijające zdolności słuchowe i intonacyjne), zasady muzyki (teoria muzyki w szkole II stopnia), historia muzyki (w szkole II stopnia), chór lub zespół kameralny (wspólne muzykowanie z innymi uczniami), akompaniament i harmonia (w szkole II stopnia) czy improwizacja i kompozycja (w szkole II stopnia i w akademii muzycznej).

• Klasy instrumentów

Szkoły te oferują naukę gry na różnych instrumentach, które można podzielić na kilka głównych kategorii: – instrumenty klawiszowe: fortepian, pianino, klawesyn, akordeon; – Instrumenty smyczkowe: skrzypce, altówka, wiolonczela, kontrabas; – instrumenty dęte drewniane: flet, klarnet, obój, fagot, saksofon; – instrumenty dęte blaszane: trąbka, waltornia, puzon, tuba; – instrumenty strunowe szarpane: gitara klasyczna, harfa, lutnia, mandolina; – instrumenty perkusyjne: werbel, marimba, wibrafon, ksylofon; – wokalistyka (szkoła II stopnia): nauka śpiewu solowego.

Prywatne szkoły muzyczne – przegląd, różnice i przewagi

Prywatne szkoły muzyczne to instytucje edukacyjne, które oferują naukę gry na instrumentach, śpiewu czy teorii muzyki. Są one prowadzone przez osoby prywatne, fundacje czy organizacje, a zatem działają niezależnie od systemu publicznej edukacji muzycznej. Prywatne szkoły muzyczne mają różne poziomy i programy nauczania, a przy tym oferują bardziej elastyczne podejście do nauki muzyki w porównaniu do szkół państwowych. Prezentujemy kluczowe różnice między Państwową Szkołą Muzyczną, a muzyczną szkołą prywatną.

• Elastyczność programowa – w prywatnych szkołach muzycznych program nauczania jest dostosowany do potrzeb i zainteresowań ucznia. Można wybrać różnorodne style muzyczne (np. muzykę rozrywkową, jazz, muzykę filmową czy muzykę współczesną), jak i instrumenty, które nie są dostępne w państwowych szkołach muzycznych (np. ukulele, perkusja).
• Indywidualne podejście – lekcje często odbywają się w formie indywidualnych zajęć lub w kameralnych grupach, co pozwala na bardziej intensywną pracę z nauczycielem oraz szybsze postępy.
• Brak egzaminów wstępnych – nie jest to regułą, ale zwykle w prywatnych szkołach nie ma egzaminów wstępnych, dzięki czemu naukę może rozpocząć każdy zainteresowany, niezależnie od poziomu umiejętności.
• Dowolny wiek ucznia – zwykle takie instytucje są otwarte na osoby w każdym wieku, od dzieci po dorosłych. Ten aspekt stanowi silną przewagę nad Państwowymi Szkołami Muzycznymi, ponieważ daje możliwość rozwijania pasji muzycznej na każdym etapie życia.
• Nowoczesne metody nauczania – dzięki temu, że nie są to szkoły finansowane ze środków publicznych, to prywatni inwestorzy starają się podążać za nowinkami technologicznymi i inwestują w nowoczesne rozwiązania. Tym samym w szkołach prywatnych często korzysta się np. z aplikacji do nauki muzyki, nagrań audio-wideo czy różnych oprogramowań, które zwiększają efektywność nauki.
• Krótszy cykl nauki – nauka w prywatnych szkołach muzycznych często trwa krócej niż w szkołach państwowych, a program może być dostosowany do indywidualnych potrzeb ucznia. Nierzadko prywatne szkoły muzyczne oferują kursy bezterminowe, co pozwala uczniom na zorientowanie się, czy dany instrument albo styl im odpowiada i ewentualną rezygnację czy zmianę, bez wiązania się długoterminowym zobowiązaniem.

Szkoła państwowa czy prywatna?

Państwowe Szkoły Muzyczne zapewniają kompleksowe wykształcenie muzyczne z solidnym fundamentem teoretycznym, ale są bardziej wymagające pod względem egzaminów wstępnych i programu nauczania. Ważnym kryterium jest też wiek, który eliminuje wiele osób z możliwości edukacji w takiej instytucji. Niemniej Państwowe szkoły cieszą się prestiżem, a do tego są bezpłatne, dzięki czemu wciąż są popularnym wyborem wśród dzieci i ich rodziców. Prywatne szkoły muzyczne oferują natomiast większą elastyczność, indywidualne podejście i możliwość wyboru najróżniejszych instrumentów czy stylów muzycznych, jednak mogą nie być tak rygorystyczne i szczegółowe w nauczaniu teorii muzyki. Co więcej, prywatne szkoły muzyczne są płatne, a biorąc pod uwagę długofalowe uczestnictwo w lekcjach, koszt takiej edukacji jest znaczący. Podsumowując więc, wybór między szkołą państwową a prywatną należy uzależnić od celów edukacyjnych, budżetu czy preferencji ucznia co do rodzaju muzyki i stylu nauczania. W Vibe.pl oferujemy współpracę ze szkołami muzycznymi, które mogą wynająć dowolny sprzęt na atrakcyjnych warunkach, z opcją wykupu, by swoim uczniom zarekomendować sprawdzony sprzęt. Mamy również ofertę indywidualnego wynajmu instrumentów – zapraszamy do zapoznania się z pełną ofertą gitar, instrumentów klawiszowych, instrumentów dętych, instrumentów smyczkowych, instrumentów perkusyjnych oraz innych produktów, dostępnych w naszym katalogu.