Zaczynasz przygodę z jednym z najpopularniejszych i (nomen omen) najprostszych instrumentów dętych? Flet prosty to świetny wybór nawet dla dzieci, ponieważ stosunkowo szybko można go opanować i wygrywać na nim proste melodie. Jeśli jednak cały proces ma być jak najprzyjemniejszy, a osiągnięte rezultaty jak najlepsze, warto ćwiczyć z dobrym jakościowo sprzętem. Podpowiadamy, jak wybrać najlepszy flet prosty dla początkujących!

Jaki flet prosty dla początkującego?

Ten dęty instrument z grupy drewnianych jest niewielkim, tanim, nieskomplikowanym i z reguły niedrogim sprzętem muzycznym. Wywodzi się od ludowej fujarki i w dużej mierze zachował podobną konstrukcję przez wieki. Posiada ustnik, przez który wtłaczane powietrze w komorze rezonacyjnej zostaje rozdzielone, by z jednej strony wydostało się na zewnątrz przez szczelinę, a z drugiej zostało poddane wibracji i przepłynęło przez rurkę.

Współcześnie flety proste mają dźwięki podstawowe c lub f (dawniej występowały też d i g). Są szczególnie popularne wśród amatorów i dzieci – często wykorzystuje się je na lekcjach muzyki. Nadal chętnie znajdują zastosowanie w zespołach folkowych i wykonujących muzykę dawną.

Chociaż pozornie flet prosty, jak sama nazwa wskazuje, jest bardzo prostym instrumentem, osoby początkujące mogą mieć kłopot z wyborem swojego pierwszego modelu. Z tego względu warto znać podstawowe fakty na temat tej odmiany fletu.

Rodzaje fletów prostych

Według strojenia, istnieje pięć podstawowych odmian:

• flet sopranino (najmniejszy, w tonacji F),
• flet sopranowy (w tonacji C),
• flet altowy (w tonacji F),
• flet tenorowy (w tonacji C),
• flet basowy (największy, zapisywany w kluczu basowym, w tonacji F).

Dodatkowo wyróżnia się jeszcze rzadziej stosowane warianty, takie jak:

• garklein (c3 do d5),
• flet basowy (w tonacji C, c do d2),
• flet kontrabasowy (F do g1),
• flet subkontrabasowy (C do d1),
• flet sub-subkontrabasowy (oktokontrabasowy, F1 do g).

Jaki system palcowania wybrać?

Bardzo ważnym elementem fletu prostego są otwory, które przyciska się palcami, by modyfikować dźwięk powstający po dmuchnięciu w ustnik. Wyróżnia się dwa układy, czyli tzw. systemy palcowania: barokowy i niemiecki. Główna różnica opiera się na tworzeniu tonów „f” i „fis”.

System barokowy (czasami nazywany angielskim) nawiązuje do modeli z tego okresu i jest zgodny z układem stosowanym w najstarszych drewnianych instrumentach dętych (ale ma oczywiście większy zakres dźwięków).

System niemiecki wyewoluował zgodnie z nazwą w Niemczech, gdzie flety proste zostały poddane modyfikacji i zaczęto w nich inny sposób wiercić otwory tonowe. Nie tylko nieco inaczej się na nich gra, ale też mają trochę odmienne brzmienie.

W zasadzie nie da się jednoznacznie rozstrzygnąć, który wariant jest bardziej odpowiedni dla osób początkujących. Z pozoru niemieckie palcowanie jest prostsze, ale za to może być kłopotliwe w intonacji przy wydobywaniu dźwięku Fis. Warto jednak wiedzieć, że większość podręczników do nauki, ćwiczeń i innych publikacji skupia się na systemie barokowym. Jest on też preferowany przez większość nauczycieli i szkół muzycznych.

Jaki flet prosty wybrać na początek?

Podsumowując, przyjęło się, że standardowym fletem prostym dla początkujących jest model sopranowy z barokowym układem palców. Pozostałe odmiany lepiej sprawdzą się raczej w dłoniach bardziej doświadczonych osób. Do tego większa dostępność materiałów edukacyjnych dedykowanych właśnie dla tego wariantu sprawia, że najłatwiej jest zacząć swoją przygodę dokładnie z takim modelem.

Na co zwrócić uwagę wybierając flet prosty dla początkującego?

Kiedy wiadomo już, jaki rodzaj fletu prostego będzie najlepszy, na pewno jest już o wiele łatwiej znaleźć odpowiedni model. Trzeba jednak mieć na względzie kilka istotnych parametrów, by wybrać dobry jakościowo sprzęt, by dobrze brzmiał, był wytrzymały itp. Co ma znaczenie?

Rozmiar

Flety proste raczej nie występują w różnych rozmiarach, ale można znaleźć modele przystosowane do małych dziecięcych dłoni.

Materiał wykonania

Flet prosty może być wykonany z drewna, ale też z innych materiałów. Co ciekawe, adeptom odradza się modele z naturalnego tworzywa, które nasiąkają wilgocią, są bardziej podatne na uszkodzenia i trudniejsze w pielęgnacji. Plastik albo żywica polimerowa może dawać przyjemne brzmienie, a przy tym są wytrzymalsze oraz łatwo da się je myć w wodzie. Przy tym warto się jednak upewnić, że dany materiał jest rzeczywiście dobrym gatunkowo tworzywem – najbezpieczniej jest wybierać po prostu produkty od znanych, renomowanych marek.

Budowa

Najrozsądniej jest wybierać flety złożone z trzech części. Wtedy można je bez problemu rozłożyć do czyszczenia, a także da się wyregulować ich długość, tak by np. dziecko mogło sięgnąć małym palcem do dolnego otworu. Oczywiście powinno się też sprawdzić, w jakim systemie jest wykonany – przypominamy, że zalecany jest raczej barokowy (angielski).

Brzmienie i grywalność

Obie te kwestie są dość indywidualne. Jeśli chodzi o brzmienie, duże znaczenie ma materiał i jakość wykonania instrumentu. Jedne mogą wytwarzać bardziej piskliwe dźwięki, inne zaś „cieplejsze” i milsze dla ucha, wręcz nastrojowe. Z reguły lepiej brzmią markowe, dobre jakościowo modele, dlatego koniecznie warto się na nie zdecydować. Wygrywane melodie powinny być przyjemne, ponieważ w przeciwnym razie łatwo się zniechęcić do nauki.

Grywalność to z kolei luźne określenie dotyczące odczuć związanych z grą na danym sprzęcie muzycznym. W przypadku fletu prostego znaczenie mają m.in. kształt ustnika, faktura powierzchni czy nawet ciężar samego instrumentu. Najlepiej jest przetestować kilka modeli, by wybrać ten, który dobrze leży w dłoniach i najbardziej zachęca do gry.

Cena

Kwestia finansowa jest dla wielu osób bardzo ważnym kryterium wyboru. Kiedy ma się ograniczony budżet albo nie ma się pewności, czy będzie się rozwijać nowe hobby, raczej nie chce się wydawać zbyt dużo pieniędzy. Na szczęście, bardzo dobre markowe flety proste dla początkujących nie muszą być drogie. Najczęściej kosztują ok. 50-100 zł – lepiej nie schodzić poniżej dolnej granicy.

Najlepsze flety proste dla początkujących

Na rynku można znaleźć sporo zróżnicowanych fletów prostych dla początkujących, różniących się od siebie parametrami, wyglądem, brzmieniem i jakością wykonania. By pomóc naszym czytelnikom, wybraliśmy kilka modeli, które jak najbardziej możemy polecić do nauki:

• GEAMUS Soprano Descant Recorder
• Yamaha YRS23
• Yamaha YRS24B
• Aulos 303A Elite

Jak uczyć się grać na flecie prostym? – kilka porad

Nauka gry na flecie prostym nie jest skomplikowanym procesem, ale wiąże się z koniecznością wykonywania regularnych treningów pracy palców oraz ćwiczeń oddechowych. Poniżej pokrótce poruszamy kilka najważniejszych zagadnień związanych z tym tematem, które mogą stanowić dobry wstęp dla każdego, kto planuje zacząć swoją przygodę z fletem prostym.

Technika gry

Podczas gry na flecie prostym górną część chwyta się lewą ręką – palcem wskazującym, środkowym i serdecznym zakrywa się otwory w części frontowej, zaś kciukiem przytrzymuje się otwór z tyłu instrumentu. Prawą ręką chwyta się dolną część instrumentu – kciuk pełni rolę podpórki, zaś palec wskazujący, środkowy, serdeczny i mały zakrywają pozostałe otwory.

Zadęcie

Wiele zależy od sposobu, z jakim wdmuchuje się powietrze przez ustnik. Przede wszystkim trzeba odpowiednio dostosować siłę. Nie można zbyt mocno ani zbyt słabo dąć w instrument. Istotny jest też sam sposób dmuchania. Nie należy z werwą wydychać powietrza, jakby chciało się coś zdmuchnąć, ale raczej delikatnie i stanowczo je wypuszczać, jakby w przedłużony sposób wypowiadało się sylabę „tu”.

Chwyty

Na flecie prostym melodie wygrywa się poprzez odpowiednie wdmuchiwanie powietrza oraz właściwe zakrywanie wybranych otworów. Ustalone układy palców nazywa się chwytami – podstawowych jest 25, ale oczywiście można wyróżnić znacznie więcej. Na początek w zupełności wystarczy tylko 8, które tworzą gamę C-dur. Zatkanie wszystkich otworów i dmuchnięcie w ustnik pozwala uzyskać dźwięk C. Kiedy od dołu po kolei odsłania się kolejne dziurki, uzyskuje się po kolei dźwięki: D, E, F, G, A, H. Górne C otrzymuje się zaś przy zamknięciu tylko drugiego otworu od góry.

Potrzebujesz dodatkowej motywacji do nauki? Sprawdź nasze artykuły: „Dlaczego warto grać na instrumentach muzycznych?”, „Gra na instrumencie jako hobby – sprawdź, dlaczego warto grać!” oraz „Słomiany zapał – sprawdź, jak z nim sobie radzić!”.

Jaki flet prosty wybrać – nowy czy używany?

Wiele osób ma dylemat, jaki sprzęt wybrać na początek. Najlepiej oczywiście zdecydować się na zakup nowego instrumentu, który nigdy nie był przez nikogo używany – ma idealny stan, jest perfekcyjnie czysty itp. Nie wszyscy są jednak do tego przekonani, czy to ze względów finansowych, czy ideowych (np. zgodnie z filozofią less waste nie chcą niepotrzebnie inwestować w nowy produkt, którego wytworzenie generuje odpady, zużywa energię, zwiększa ślad węglowy itp.).

Instrumenty muzyczne z drugiej ręki to często dobra okazja. Jak najbardziej da się znaleźć modele w dobrym stanie, do tego dokładnie umyte i zdezynfekowane. Trzeba jednak uważać na osoby, które zawyżają ceny sprzedaży, zatajają informacje o uszkodzeniach itp.

Świetnym rozwiązaniem jest skorzystanie z usług wypożyczalni instrumentów muzycznych. W ofercie dostępne są tylko zadbane, gruntownie sprawdzone sprzęty. Usługa jest bezpieczna, wygodna i bardzo opłacalna, ponieważ jest niedroga i minimalizuje ewentualne straty finansowe (gdy np. porzuci się naukę).

Wynajem fletu prostego z opcją wykupu – jak to działa i dlaczego warto?

W ofercie wypożyczalni Vibe dostępne są markowe modele instrumentów z partnerskich sklepów muzycznych z całej Polski. W ramach korzystnej umowy abonamentowej udostępniamy wybrany sprzęt w ustalonym terminie – wystarczy regulować niewysoką miesięczną opłatę. Po upływie tzw. minimalnego okresu najmu można w każdej chwili oddać lub wymienić flet. Dajemy także możliwość przedłużenia umowy albo wykupu produktu na własność (za ustaloną z góry cenę albo w ratach). Wszystkie formalności da się załatwić w pełni zdalnie – wystarczy wypełnić krótki formularz. Po pierwszej wpłacie instrument zostaje wysłany kurierem albo przygotowany do odbioru we wskazanym punkcie.

Zapraszamy do zapoznania się z naszą aktualną ofertą fletów i innych instrumentów dętych!